Στους μυθικούς καταρράκτες....

Παρόλο που γράφω για την Ουγκάντα και τους ανθρώπους της εδώ και τόσους μήνες, υπάρχει κάτι για το οποίο δεν έχω μιλήσει: την απίστευτη φυσική ομορφιά της χώρας και τα άγρια ζώα και πουλιά που ζουν στα εθνικά πάρκα της. Η Ουγκάντα βρίσκεται στο σημείο που η αφρικανική σαβάνα συναντά την ζούγκλα και αυτό έχει διαμορφώσει και την φύση της: εδώ θα συναντήσεις περήφανα λιοντάρια να ξεκουράζονται στα ψηλά χόρτα της σαβάνας και σπάνιους πιθήκους να κρύβονται στα πυκνά φύλλα των τροπικών δασών. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που η χώρα έχει μείνει στην ιστορία ως το "μαργαριτάρι της Αφρικής"..

Λέω λοιπόν να αφήσουμε για λίγο τους ανθρώπους και να κάνουμε ένα ταξίδι στους καταρράκτες του Λευκού Νείλου, στο θρυλικό εθνικό Πάρκο του Murchison Falls και στα περήφανα ζώα του...

Πρώτα όμως θέλω να εξομολογηθώ κάτι..Άργησα πολύ να δω τα εθνικά πάρκα της Ουγκάντα και ο λόγος ήταν η προκατάληψη μου..Θεωρούσα πως το "σαφάρι" (απεχθάνομαι ακόμα και τη λέξη) είναι η πλέον τουριστική κίνηση και φυσικά δεν με αφορούσε.. Όταν μάλιστα με ρωτούσαν αν έχω πάει, απαντούσα ένα περήφανο όχι δηλώνοντας πως εγώ ζώ και εργάζομαι στην Ουγκάντα και δεν ήρθα για τουρισμό...Τελικά πείστηκα..με αφορμή μια οικογενειακή επίσκεψη, έκανα την καρδιά μου πέτρα και αποφάσισα να επισκεφθώ το εθνικό Πάρκο Murchison Falls...Εδώ να προσθέσω πως μαζί με την καρδιά μου, έβαλα και το χέρι βαθιά στην τσέπη διότι το κόστος δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο..Ένα τριήμερο σαφάρι κοστίζει 735 δολάρια το άτομο, τιμή στην οποία περιλαμβάνεται η διαμονή, το όχημα, ο οδηγός και το φαγητό (αλλά όχι τα καύσιμα που τα χρεώνεσαι επιπλέον). Εάν μάλιστα επιθυμείς να δεις τα ζώα τη νύχτα -όπου απαιτείται ειδικός φακός και όχημα- η τιμή εκτοξεύεται στα 1600 δολάρια το άτομο. Υπάρχει βέβαια και η λύση του γκρουπ που στοιχίζει 250 με 300 δολάρια το άτομο και διαμονή σε ελεύθερο κάμπινγκ, δεν είναι όμως πάντα εύκολη υπόθεση να μαζευτεί ο ελάχιστος αριθμός των 5 ατόμων που απαιτείται.

Τελικά επιλέξαμε την μέση λύση των 735 δολαρίων και ξεκινήσαμε...

To εθνικό πάρκο του Murchison Falls βρίσκεται περίπου 300 χλμ βόρεια της Καμπάλα και χρωστάει το όνομα του στους εντυπωσιακούς καταρράκτες του: ο Λευκός Νείλος παγιδεύεται σε ένα στενό φαράγγι πλάτους μόλις 6 μέτρων και πέφτει βίαια απο ύψος 40 μέτρων δημιουργώντας έναν απο τους πιο ορμητικούς καταρράκτες της Αφρικής, γνωστό στους ντόπιους ως το "καζάνι του Διαβόλου".

Η περιοχή υπήρξε πόλος έλξης πολλών διασημοτήτων: Ο Winston Churchill το 1907 διέσχισε περιμετρικά τους καταρράκτες με το ποδήλατο του, ενώ δύο χρόνια αργότερα ο Theodore Roosevelt  επιδόθηκε σε κυνηγετικό σαφάρι (κάτι που σήμερα στην Ουγκάντα-σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως η γειτονική Τανζανία- απαγορεύεται αυστηρά ).

Στους καταρράκτες γυρίστηκε και η ταινία The African Queen με τον Humphrey Bogart ενώ το 1954 το μικρό αεροπλάνο του Ernest Hemingway έπεσε στα νερά του Νείλου και ο διάσημος συγγραφέας αναγκάστηκε να παραμείνει πάνω σε μια σανίδα μέχρι να τον βρουν τα σωστικά συνεργεία της εποχής.

Δυστυχώς το  Murchison Falls έχει συνδεθεί και με τα εγκλήματα του Ιdi Amin καθώς οι μεθυσμένοι στρατιώτες του περιφέρονταν στο πάρκο και σκότωναν για διασκέδαση ή για εμπόριο τα μεγάλα θηλαστικά..Μέσα σε λίγα χρόνια οι σπάνιοι λευκοί ρινόκεροι, οι ελέφαντες και τα λιοντάρια εξαφανίστηκαν απο την περιοχή..

Οι καταστροφές όμως δεν σταματούν εκεί..Τα ζώα πλήρωσαν  βαρύ τίμημα για τους παρανοϊκούς πολέμους των ανθρώπων: οι αντάρτες του Αντιστασιακού στρατού του Κυρίου που λυμαίνονταν την Βόρεια Ουγκάντα από το 1987 μέχρι το 2006, κρύβονταν μέσα στο πάρκο σκοτώνοντας αμέτρητα ζώα είτε για διατροφικούς σκοπούς είτε χρησιμοποιώντας τα ως μέσο εξάσκησης στην σκοποβολή..Και ενώ το πάρκο πλέον προστατεύεται απο την κυβέρνηση και η διατάραξη των ζώων επιφέρει βαριές ποινές, μια νέα απειλή ήρθε στο προσκήνιο: : ο δρόμος που οδηγεί στα κοιτάσματα πετρελαίου της δυτικής Ουγκάντας περνάει μέσα απο το πάρκο και ήδη τα πρώτα βαριά οχήματα έκαναν την εμφάνιση τους χαράζοντας νέους δρόμους στην μέχρι πρόσφατα ανέγγιχτη σαβάνα..

Φτάνοντας κανείς στις πύλες του πάρκου, και αφού εξασφαλίσει τη σχετική άδεια, πρέπει να διασχίσει 60 ακόμα χιλιόμετρα χωματόδρομου μέχρι να φτάσει στις ακτές του Νείλου και να περάσει στην απέναντι μεριά.  Εάν παρατηρήσεις προσεχτικά τα γαλάζια νερά θα δεις τις λείες πλάτες των ιπποπόταμων να λαμπυρίζουν στον απογευματινό ήλιο. Ο χαρακτηριστικός ένρινος ήχος τους μπερδεύεται με τα κελαηδισματα των πουλιών που πλημμυρίζουν την περιοχή, Πάνω από 400 είδη σπάνιων τροπικών πουλιών βρίσκουν καταφύγιο στα δέντρα και συμβιώνουν αρμονικά με τα ζώα.

Σε μια έκταση 5000 τετραγωνικών μέτρων όπου εναλλάσσονται λιβάδια με ψηλά χόρτα και εκτάσεις με ακακίες, αρτόδενδρα, συκομουριές και μπαομπάπ, ζουν 76 διαφορετικά είδη μεγάλων θηλαστικών. Στιβαροί ελέφαντες και περήφανες καμηλοπαρδάλεις, ύαινες και βασιλικά λιοντάρια, αφρικάνικα βουβάλια και αγριόχοιροι... Χιμπαντζήδες που κρυφοκοιτάζουν πίσω από τα πυκνά φύλλα, κοπάδια από κομψές αντιλόπες που βόσκουν στα χόρτα, μαύρα ιμπις και οι περίφημοι αφρικάνικοι γερανοί, το εθνικό έμβλημα της Ουγκάντα που στολίζει και την σημαία της...

Στις όχθες του Λευκού Νείλου οι ιπποπόταμοι ξαπλώνουν στον ήλιο ή βουτάνε με θόρυβο στο ποτάμι δίπλα σε απειλητικούς κροκόδειλους που παραφυλάνε στα γαλάζια νερά..Παρ όλη την τρομερή τους φήμη, οι ιπποπόταμοι και όχι οι κροκόδειλοι, αποτελούν το πιο επικίνδυνο ζώο του Νείλου. Κάθε χρόνο εκατοντάδες ψαράδες  ξεσχίζονται από τους ιπποπόταμους οι οποίοι δεν έχουν καμία διάθεση να μοιραστούν το ποτάμι με τον άνθρωπο..και εδώ που τα λέμε, δεν έχουν και άδικο...

Σήμερα στο Murchison Falls  ζουν 2000 ελέφαντες (ο πληθυσμός τους έφτανε τις 16000 πριν 20 χρόνια), μερικές εκατοντάδες λιοντάρια, ενώ οι ζέβρες  εκλείπουν από την περιοχή και η εξάπλωση τους περιορίζεται στο εθνικό πάρκο  Queen Elisabeth.  Οι ρινόκεροι, ένα ζώο που κυνηγήθηκε ανελέητα από τον άνθρωπο για το κέρατο του ρύγχους του, έχει  πλέον εξαφανιστεί από την Ουγκάντα και θα τους δει κανείς μόνο σε προστατευμένα καταφύγια..

Θα μπορούσα να γράψω σελίδες για την ομορφιά του τοπίου, τα δένδρα με τους περίεργους καρπούς, τα περήφανα ζώα, τα τραγούδια των πουλιών...Όμως ότι και να πω δεν θα καταφέρω ποτέ να μεταφέρω τα συναισθήματα που σε πλημμυρίζουν όταν στέκεσαι μπροστά στον μεγαλειώδη Νείλο..Τη μοναδική εκείνη στιγμή που νιώθεις πως ενώνεσαι με την αρχέγονη φύση σου και που το παρελθόν και το μέλλον σου γίνονται ένα...Μόνο τότε μπορείς να καταλάβεις πόσο πολύτιμη είναι η ζωή και πόσο άστοχα και μάταια την σπαταλάμε και την εξευτελίζουμε....