Η έξοδος κινδύνου

Ντάκα, Μπαγκλαντές

Η βροχή θόλωνε τα τζάμια σχηματίζοντας λεπτές διάφανες γραμμές στα παράθυρα του κίτρινου ταξί. Απέξω, δυνατά κορναρίσματα, φωνές και ένα πολύχρωμο πλήθος που διέσχιζε τους βρώμικους δρόμους της κεντρικής Ντάκα. Κόκκινα και πράσινα ricksaw στολισμένα με λουλούδια και φωτογραφίες γυναικών με λάγνο βλέμμα, βγαλμένες θαρρείς από ταινίες του ινδικού bollywood. Γυναίκες με φωτεινά φορέματα, άνδρες και δεκάδες παιδιά ανάμεσα σε μικροπωλητές και ζητιάνους.

Η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική, η κίνηση με εκνευρίζει και η μυρωδιά από ανθρώπινο ιδρώτα, υγρασία και τηγανητό φαγητό κάθε φορά που ανοίγω το παράθυρο μου ανακατεύει το στομάχι.

Η εποχή του Φόβου

Την εβδομάδα που μας πέρασε έκανα μια έρευνα για ένα άρθρο που έπρεπε να γράψω για τις συνέπειες των συμφωνιών του ελεύθερου εμπορίου στην υγεία των φτωχών χωρών. Το θέμα αφορούσε κυρίως τα γενόσημα φάρμακα κατά του Έιτζ, χάρη στα οποία 6.5 εκ. άνθρωποι στον αναπτυσσόμενο κόσμο μπορούν να λαμβάνουν θεραπεία.  Μόλις δημοσιεύτηκε το κείμενο  μου, θεώρησα πως ένα τόσο σημαντικό θέμα δεν έχει λάβει την δημοσιότητα που του αξίζει στην Ελλάδα. Έγραψα λοιπόν ένα πιο αναλυτικό κείμενο στα ελληνικά το οποίο και δημοσιεύτηκε  αμέσως. Λίγο η ζέστη όμως, λίγο το μνημόνιο, λίγο η καλακαιρινή διάθεση, το άρθρο αυτό πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, γεγονός που με έβαλε σε πολλές σκέψεις.

Would you change*

Η αλήθεια είναι πως από πολύ νωρίς είχα μια ιδιαίτερη ευαισθησία. Προσπαθούσα πάντοτε να βρίσκω λύσεις στα προβλήματα των άλλων, τα οποία είχα μια τάση να κάνω δικά μου και να βασανίζομαι μέχρι να βρω ένα τρόπο να τα ξεμπερδέψω.  

Από ιδιοσυγκρασία ταυτιζόμουν πάντοτε με τον πιο αδύναμο και ένιωθα το μέγεθος της αδικίας να με πνίγει. Όσο δίδασκα στο πανεπιστήμιο προσπάθησα να περάσω αυτό το μήνυμα αλληλεγγύης  στους φοιτητές μου. Όχι με τόση επιτυχία ομολογώ. Η φύση του αντικειμένου που δίδασκα δεν επέτρεπε εύκολα να ξεφύγεις από το θέμα της αρχαιολογίας και να μιλάς για ανθρωπιστικές κρίσεις και δράσεις.

Άλλαξα λοιπόν προσανατολισμό στις επαγγελματικές μου αναζητήσεις, πέρασα περιόδους αμφισβήτησης και (μεγάλης) ανεργίας, ξανακάθισα στα θρανία για να σπουδάσω νέο αντικείμενο και άρχισα να γράφω ότι έζησα, ότι ζω και ότι με απασχολεί. 

Κάποιες σκέψεις...

Τον περασμένο Δεκέμβριο είχα γράψει μια ανάρτηση για τα στερεότυπα, η οποία τότε είχε διαβαστεί πολύ. Αν και το κείμενο αυτό αφορούσε κυρίως στην Αφρική, το ξαναθυμήθηκα τώρα με αφορμή την διαμονή μου στην Βόρεια Κορέα. Συνήθως και μόνο το άκουσμα της προκαλεί ένα ρίγος και το γεγονός πως ελάχιστες πληροφορίες μπορούν να θεωρηθούν αντικειμενικές, δεν βοηθάει ιδιαίτερα τη φήμη της χώρας.

Για άλλη μια φορά θα τονίσω πως δεν ισχυρίζομαι σε καμία περίπτωση πως η κατάσταση είναι ιδανική. Η πρόσφατη έκθεση της Human Rights Watch αλλά και η ανάλυση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη χώρα που πρόσφατα δημοσίευσε ο ΟΗΕ ζητώντας 198 εκατομμύρια δολάρια για την παροχή βοήθειας, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. 

Ο κίνδυνος των πυρηνικών, ο οποίος μάλλον αποτελεί δικαιολογία για την σκληρή στάση των ΗΠΑ παρά υπαρκτή απειλή, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και η επιθετική ρητορική της βορειοκορεατικής ηγεσίας συμβάλλουν στην όλο και μεγαλύτερη επιδείνωση της κατάστασης. Και μπορεί ο μέσος βορειοκορεάτης πράγματι να θεωρεί την πατρίδα του υπερδύναμη και τον στρατό της (που αριθμεί πάνω από 1 εκατομμύριο άνδρες) ανίκητο, η πραγματικότητα όμως είναι μάλλον διαφορετική. Η χώρα βρίσκεται σε συνεχή πίεση τα τελευταία 20 χρόνια η οποία γίνεται όλο και πιο έντονη καθώς η οικονομική κρίση στον πλανήτη εξαπλώνεται και οι ΗΠΑ αρνούνται πεισματικά κάθε διαπραγμάτευση.