Long you live and high you fly

And smiles you"ll give and tears you"ll cry

And all you touch and all you see

Is all your life will ever be




Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011

Κέρδη στα ερείπια

Ο Πάτρικ είναι ένας νεαρός άνδρας γύρω στα 20, μπορεί και 25, ούτε ο ίδιος γνωρίζει ακριβώς, που προσπαθεί να επιβιώσει σε μια αφρικάνικη πρωτεύουσα. Ψηλός και πολύ αδύνατος, ντυμένος με μια σκισμένη αθλητική μπλούζα και ένα βρόμικο παντελόνι πουλάει πλαστικά ρολόγια στα διερχόμενα αυτοκίνητα. Η ζωή του είναι ένα συνεχές κυνηγητό με την αστυνομία που σε κάθε ευκαιρία θα τον ξυλοκοπήσει και θα του πάρει την πραμάτεια, εάν δεν καταφέρει να δώσει ένα γενναίο ποσοστό από τις πενιχρές του εισπράξεις.  Τα κέρδη του ποικίλουν από το τίποτα μέχρι και 5 ευρώ, αν σταθεί τυχερός και  πουλήσει τουλάχιστον δέκα από τα πλαστικά του ρολόγια. Από τα κέρδη αυτά πρέπει να πληρώσει ένα ποσοστό στον άτυπο αρχηγό του δρόμου που επιτρέπει στον Πάτρικ να "δουλεύει", ένα ακόμα ποσοστό στον προμηθευτή των ρολογιών και τα υπόλοιπα-εάν δεν τον πιάσει η αστυνομία- θα είναι τα κέρδη του. Στη βρώμικη παραγκούπολη που μένει, το σπίτι του είναι ένα σύνολο από λαμαρίνες και ξύλα, το οποίο μοιράζεται μαζί με την θεία του και τα 5 ανήλικα παιδιά της. Όταν βρέχει η στέγη στάζει και τα λύματα των υπερχειλισμένων δρόμων γεμίζουν τον ένα και μοναδικό χώρο του σπιτιού. Εξαιτίας της υγρασίας αλλά και της ρύπανσης από τα καυσόξυλα που καίνε συνεχώς στην γειτονιά του τα παιδιά είναι συνεχώς άρρωστα ενώ τα πενιχρά εισοδήματα της οικογένειας δεν φτάνουν ούτε για φάρμακα αλλά ούτε και για σχολικά δίδακτρα.
Ο Πάτρικ είναι  απλά ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες "αστικούς φτωχούς", του οποίου η οικογένεια αναγκάστηκε να πουλήσει τη γη της όταν ξεκίνησαν να εφαρμόζονται οι πολιτικές της "αγροτικής απελευθέρωσης" των αναπτυσσόμενων χωρών,  όπως τις διαμόρφωνε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. 
Οι πολιτικές αυτές σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή που συρρίκνωσε την καλλιεργήσιμη γη και συνεπώς την αγροτική παραγωγή, ανάγκασαν τον Πάτρικ όπως και εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, να μεταναστεύσει στην πρωτεύουσα, της οποίας ο πληθυσμός διπλασιάστηκε τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι πόλεις του τρίτου κόσμου αναπτύσσονται οριζόντια και οι παρίες δεν κατοικούν πλέον στα σύνορα τους αλλά αναπτύσσονται μέσα τους. Χωρίς ρυμοτομικό σχέδιο, με αφώτιστους δρόμους, σκουπίδια και ανοιχτούς αποχετευτικούς αγωγούς με ακατέργαστα λύματα, οι παραγκουπολεις εξαπλώνονται και αποκτούν τη μορφή της πόλης μέσα στην πόλη. Αγρότες, απολυμένοι δημόσιοι λειτουργοί, περιθωριοποιημένοι εργάτες, παιδιά των δρόμων, ανήλικες πόρνες, μονογονικές οικογένειες, στοιβάζονται στις τσίγκινες παράγκες και στα πλίθινα κτίσματα. Ολοι αυτοί οι "ενεργοί" άνεργοι, όπως τους αποκαλούν στις επιχειρηματικές σχολές του Βορρά και οι οικονομολόγοι τους χαρακτηρίζουν ως το νέο ανεπίσημο κεφάλαιο, είναι παγιδευμένοι σε ένα ανελέητο ιστό παραοικονομίας και μικροεγκλήματος που στην ουσία αναπαράγει την απόλυτη φτώχεια. Οι άνθρωποι είναι αναλώσιμο υλικό, όταν ο ένας χαθεί αμέσως ένας καινούριος "φτωχοδιάβολος" θα πάρει τη θέση του.


Αυτό το πλεόνασμα εργατών θα προσπαθήσει να μεταναστεύσει στην πλούσια Δύση και θα βρει ένα ανυπέρβλητο τείχος ή θα στοιβαχτεί σε μια άλλη εξαθλιωμένη"παραγκούπολη"  δυτικού τύπου, θύματα του οργανωμένου εγκλήματος και της πορνείας. Στο μεταξύ η εξουσία θα απομονώνεται όλο και περισσότερο πίσω από σιδερόφραχτες πόρτες  και ακριβά ξενοδοχεία  καθώς θα επιβάλλει τις νέες πολιτικές της εξαθλίωσης.

Οι σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις, η απαίτηση για ΄"αγροτικές μεταρρυθμίσεις", η αναδιανομή της γης όπως την εννοούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα έφεραν μια μαζική εξαθλίωση και μια άνευ προηγουμένου καταστροφή στην αφρικανική ύπαιθρο. Οι παραδοσιακές δομές που όριζαν την ιδιοκτησία της γης παρακάμφθηκαν, μεγάλες εκτάσεις έγιναν ιδιωτικές και πουλήθηκαν εν μια νυκτί σε πολυεθνικές εταιρείες, ξένα πανεπιστήμια και ντόπιους προύχοντες και χιλιάδες άνθρωποι έγιναν ξαφνικά από αυτόνομοι παραγωγοί, εξαθλιωμένοι αναλώσιμοι "νέο σκλάβοι". Η μεσαία τάξη, πριν ακόμα προλάβει να αναπτυχθεί, συρρικνώθηκε, εξοντώθηκε οικονομικά και χάθηκε στον δαίδαλο της παραοικονομίας. Οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις διευκόλυναν αυτό το έργο με κακοδιαχείριση πόρων, σύναψη εξοντωτικών δανείων, ανέντιμες συμφωνίες, πολέμους και μαζικά ψέμματα. Κάθε φωνή διαμαρτυρίας πνιγόταν με βίαιη καταστολή για το εθνικό συμφέρον.

 Οι δράστες των εγκλημάτων αυτών παραμένουν ατιμώρητοι και συνεχίζουν να κερδοσκοπούν πάνω στα ερείπια. Απαιτούν όλο και περισσότερες ανθρωποθυσίες για να υπάρξουν και να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα τους.  Η Αφρική είναι μακριά μας. Οι παραγκουπόλεις της όμως έχουν ήδη έρθει στην καρδιά της Ευρώπης. Τις βλέπουμε; 


1 σχόλιο:

Fran είπε...

Με αφορμη ενα σχόλιο στο the insider αναδημοσιεύω την απάντηση μου ώστε να διευκρινήσω κάτι για το κείμενο. (ευχαριστώ για την επισήμανση πάντως!)
Δεν είμαι δημοσιογράφος. Ούτε το κείμενο κάνει πολιτική ανάλυση στο ΔΝΤ διοτι σε αυτη την περίπτωση θα έπρεπε να γράψω σελίδες και δεν ηταν αυτος ο σκοπος μου. Περιγραφω την τυπική περίπτωση του μέσου αφρικανού που έχει χασει τη γη του και έχει μεταναστεύσει στις πόλεις ( στην υποσαχάρια Αφρική, σε χώρες όπως η Τανζανία, η Νιγηρία, η Γκαμπον η ανάπτυξη των πόλεων-παραπηγματων φτάνει στο 8% ετησιως, αποτέλεσμα της αγροτικής απελευθέρωσης όπως αυτή επιβλήθηκε από τον ΠΟΕ). Ο μέσος αφρικανος, είτε ζει στο Λάγος, είτε στη Χαραρε, είτε στη Καμπάλα καταλήγει στα παραπήγματα και στην παραοικονομία για να επιζήσει. Οι λόγοι είναι πολλοί , σχετίζονται με τη διαφθορά των τοπικών κυβερνήσεων και την έλλειψη υποδομής και υπηρεσιών αλλά υπάρχει μια root cause. Αυτή δεν είναι η αποικιοκρατία (αν και εχει ευθυνες) αλλά οι έξωθεν πολιτικές που αποσκοπούσαν στην ευημερία των αριθμών αλλά όχι των ανθρώπων. Η διαφθορα στην Ουγκαντα έχει ενισχυθεί πολυ απο τις επιταγες τετοιων πολιτικων. Η περιπτωση της αναδιανομής της γης οπου εγινε κατ επιταγην του ΔΝΤ ειναι το πλεον κραυγαλεο παραδειγμα. Η περίπτωση επισης της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιων υγειας, επισης κατ επιταγην, οδηγησε στον αποκλεισμο χιλιαδων ανθρωπων απο υπηρεσιες υγειας. Και η Ουγκαντα μεχρι προσφατα θεωρούνταν το οικονομικο θαυμα της Αφρικης, μονο που αυτο το θαυμα ποτε δεν συμβάδισε με την ευημερία. Μπορουμε να το συζητησουμε. Μπορειτε επισης να διαβασετε την έκθεση 2003 που δημοσιεύτηκε από το Πρόγραμμα Ανθρώπινων Οικισμών των Ηνωμένων Εθνών (UN-Habitat) «The Challenge of the Slums καθως και την τελευταια εκθεση του ΟΗΕ 200 σελιδων σχετικά με την οικονομική κρίση και τις κοινωνικες συνεπειες στις διάφορες χώρες του πλανήτη. Ο ΟΗΕ είναι ένας συντηρητικός και βαθιά πολιτικός οργανισμος (το γνωριζω από προσωπική πείρα) εντούτοις για πρώτη φορά απομακρύνονται από την παραδοσιακή λογοκρισία των ΗΕ και αντι να κατηγορούν την κακοδιακυβέρνηση αναφέρονται στη ρίζα του κακού που είναι ο νέο φιλελευθερισμός

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...