Ναϊρόμπι

Ναϊρόμπι η πόλη με τα ψηλότερα κτήρια της ανατολικής αφρικής, τις μεγάλες λεωφόρους, τα πάρκα, τα μοντέρνα καφέ και τα πολυτελή καταστήματα.

Ναϊρόμπι, η πόλη με τα παιδιά των δρόμων, τους ζητιάνους, τις οπλισμένες συμμορίες,  τις βίαιες παραγκουπόλεις...

Η πόλη με τα δύο πρόσωπα ή απλά το ίδιο σκληρό πρόσωπο μιας πόλης με ραγδαία ανάπτυξη αλλά τεράστιες ανισότητες? Παρατηρώντας το Ναϊρόμπι, σκεφτόμουν τελικά πως η ιστορια των δύο πόλεων γράφεται εδώ και όχι στην Καμπάλα...

   Photograph by Ken Welsh/PhotoLibrary

source:http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/kenya-photos/#/kenyatta-                    avenue_9090_600x450.jpg

Το Ναϊρόμπι  με τις τεράστιες δενδρόφυτες εκτάσεις, τα καταφύγια άγριων ζώων,  τα όμορφα οικοδομήματα σε συνεπαίρνει στους ρυθμούς του. Χτισμένο πάνω στην ιερή γή των Μασάι με τους περήφανους αυτούς νομάδες να περιφέρονται ακόμα και σήμερα στις παρυφές του, μαγνητίζει τον επισκέπτη απο τις πρώτες κιόλας στιγμές. Είτε το αγαπήσεις, είτε το μισήσεις, παραμένει πάντα μια πόλη στην οποία θα θέλεις να επιστρέψεις.

Η πρωτεύουσα της Κένυας έχει ολα τα χαρακτηριστικά της αφρικάνικης μητρόπολης. Ουρανοξύστες και πολυτελή κυβερνητικά κτήρια δεσπόζουν στο κέντρο της. Στη σκια τους γυναίκες και άνδρες κομψά ντυμένοι περπατάνε μιλώντας στα κινητά τους. Κοιτάζοντας τους δεν μπορείς παρά να σκεφτείς πως οι Κενυάτες είναι αναμφίβολα απο τους πιο ομορφους λαούς: ψηλοί, με συμμετρικά χαρακτηριστικά και περήφανη κορμοστασια, διατηρούν αυτή την αρχοντική ομορφιά των φυλών της σαβάννας.

Η πόλη με τις κεντρικές  λεωφόρους και τα δενδροφυτεμένα πεζοδρόμια, τα κομψά καφέ και τα  μεγάλα καταστήματα έχει έναν σχεδόν ευρωπαικό αέρα. Τα άπειρα εμπορικά κέντρα δυτικού τύπου με τις αλυσίδες κινηματογράφων, τα εστιατόρια και τα σουπερ μαρκετ σε παρασύρουν και μόνο ο κόκκινος αφρικάνικος ουρανός του δειλινού σου θυμίζει που βρίσκεσαι.

Λίγα μέτρα γύρω απο την καρδιά της πόλης οι γειτονιές σε προσγειώνουν απότομα σε μια άλλη πραγματικότητα. Τα πεζοδρόμια είναι σπασμένα, οι δρόμοι γεμάτοι  λακκούβες ενώ μικρά τσίγκινα μαγαζια συνυπάρχουν με τα πολυκαταστήματα στην σκιά των φανταχτερών πολυόροφων κτηρίων. Δίπλα στους καλοντυμένους περαστικούς αρχίζεις τώρα να προσέχεις και την άλλη Αφρική. Ζητιάνοι και άστεγοι είναι ξαπλωμένοι έξω απο τα εμπορικά κέντρα. Ρακένδυτα παιδιά τριγυρνάνε  στους δρόμους: άλλα ζητιανεύουν και άλλα  κοιμούνται μέσα σε χαρτόκουτα απλωμένα στα πεζοδρόμια. Σκελετωμένοι άνδρες απροσδιορίστου ηλικίας στέκονται ανάμεσα στο πλήθος με άδειο βλέμμα. Νεαροί έφηβοι ρίχνουν γύρω τους σκληρές, καχυποπτες ματιές. Τότε προσέχεις και τους ένοπλους φύλακες ασφαλείας που περιφέρονται παντού και συνειδητοποιείς πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει σε αυτη την πόλη.

Kibera slum, Nairobi, Photograph: Roberto Schmidt/AFP/Getty Images

Εδώ η γραφική ανεμελιά της πολύχρωμης αφρικής χάνεται και η φτώχεια δείχνει το αποκρουστικό της πρόσωπο. Στις άθλιες παραγκουπόλεις περιμετρικά της πρωτεύουσας, τα παιδιά σνιφάρουν φτηνή κόλλα για να ξεχάσουν την πείνα τους, οι ανήλικες πόρνες κλέβουν τους πελάτες τους και οι συμμορίες έχουν τους δικούς τους νόμους. Εδώ η ζωή είναι φθηνή και κοστίζει όσο ένα ψεύτικο ρολόι στο χέρι.

Συζητάω με τον Αλαν, τον οδηγό μου για τις έντονες αυτές αντιθέσεις. Μόλις λίγα χρόνια πριν, με αφορμή μια χαμένη εκλογική νίκη  ένα πρωτοφανές κύμα βίας είχε συγκλονίσει την χώρα. Τα γεγονότα ξεκίνησαν απο την Κιμπέρα, την  πιο μεγάλη και την πιο άθλια  παραγκούπολη της πρωτεύουσας: επι μέρες βιασμοί, δολοφονίες, βανδαλισμοί, άνθρωποι που αλληλοσκοτώνονταν με μανσέτες και όπλα είχαν συνεπάρει το Ναϊρόμπι σε ένα αιματοκύλησμα που έμοιαζε ανεξέλεγκτο. Αναρωτιέμαι τι κρυβόταν πίσω απο όλο αυτό. Οι χαμένες εκλογές δεν ήταν παρά η σταγόνα που ξεχείλισε την οργή των κατοίκων. Ο Αλαν δεν αργεί να επιβεβαιώσει τις υποψίες μου πως τίποτα στην Αφρική δεν είναι αυτό που φαίνεται. Πίσω απο τις βίαιες συγκρούσεις κρύβεται η άνιση κατανομή της γής, κληρονομιά της αποικιοκρατίας και της αδιαφορίας των μετέπειτα κυβερνήσεων. Η γή χρησιμοποιήθηκε ως μέσο ψηφοθηρίας, ως μέσο πίεσης και πλουτισμού οξύνοντας έτσι τις κοινωνικές ανισότητες και την βία. Τεράστιες εκτάσεις βρίσκονται στα χέρια ξένων εταιρειών, ξένων πανεπιστημίων και ντόπιων κυβερνητικών παραγόντων,  αφαιρόντας έτσι απο χιλιάδες φτωχούς την δυνατότητα να καλλιεργούν τη γή τους, να την εκμεταλλευτούν ή ακόμα και να αποκτήσουν σπίτι.  Οι άνθρωποι στοιβάζονται στα χαρτόκουτα με τα ποντίκια, η εξαθλίωση και η αδικία γεννάει τις συμμορίες και την βία και οι φράχτες με τα ηλεκτρoφόρα σύρματα υψώνονται γύρω απο τις επαύλεις των λίγων και εκλεκτών.

Ο Αλαν πιστεύει πως με το νέο σύνταγμα που ψηφίστηκε η κατάσταση θα αλλάξει, η γη θα αναδιανεμηθεί, θέσεις εργασίας θα δημιουργθούν και η φτώχεια θα μειωθεί. Η κυβέρνηση έχει ήδη χτίσει σπίτια για να μεταφέρει τους κατοίκους των παραγκουπόλεων και να γκρεμίσει τις τσίγκινες και χάρτινες παράγκες τους. Μια λεπτομέρεια όμως ξεχάστηκε, πως θα συντηρηθούν αυτά τα σπίτια όταν η πλειοψηφία των ενοίκων τους παραμένουν ανεργοι και κοινωνικά αποκλεισμένοι...

Φεύγω απο το Ναϊρόμπι  με ένα περίεργο συναίσθημα. Συνειδητοποιώ πως είναι πολύ εύκολο να παρασυρθείς απο την πρώτη εικόνα της μεγαλούπολης και να παγιδευτείς εκεί. Να μην διακρίνεις την φτωχεια και την αδικία που κρύβει μέσα της και ας είναι παρούσα σε κάθε σου βήμα. Στο Ναιρόμπι δεν υπάρχουν τα νοητά σύνορα των δύο κόσμων. Κρύβονται και οι δύο στην ίδια ασφικτικη αγκαλιά της πόλης και όταν ο ένας κόσμος κοιμάται, ο άλλος ξαγρυπνάει στο προσκεφάλι του, σαν την χαρά με την λύπη, σαν τον ύπνο με τον θάνατο....